- Κάνσας
- I
(Kansas). Ομόσπονδη πολιτεία (213.063 τ. χλμ., 2.715.884 κάτ. το 2002) των κεντρικών ΗΠΑ. Συνορεύει με τις πολιτείες Νεμπράσκα στα B, Μισούρι στα A, Οκλαχόμα στα Ν και Κολοράντο στα A. Πρωτεύουσα είναι η Τοπίκα. Μορφολογικά, το Κ. αποτελείται από μια σειρά υψιπέδων, των οποίων το ύψος ελαττώνεται με απαλές διακυμάνσεις από Δ προς Α. Μεταξύ των ποταμών Κάνσας και Αρκάνσας, όπου συμβάλλουν οι περισσότεροι από τους ποταμούς της χώρας, υψώνεται η ορεινή ράχη Φλιντ Χιλς, που όμως δεν ξεπερνά τα 400 μ. σε ύψος. To κλίμα, ηπειρωτικού τύπου, παρουσιάζει μεγάλες θερμικές διακυμάνσεις. Οι βροχοπτώσεις ελαττώνονται προς τα Δ, όπου είναι ανεπαρκείς για τις ανάγκες της γεωργίας, μερικές φορές όμως είναι χειμαρρώδεις και προκαλούν μεγάλες πλημμύρες σε εκτεταμένες ζώνες της περιοχής.Οι εύφορες γαίες των πεδιάδων συντελούν ώστε η οικονομία του Κ. να έχει γεωργικό χαρακτήρα. Πράγματι, η πολιτεία κατέχει την πρώτη θέση στις ΗΠΑ ως προς την παραγωγή σιταριού, παράλληλα με το οποίο καλλιεργούνται βρόμη, κριθάρι, πατάτες, ζαχαρότευτλα, κηπευτικά και οπωροφόρα. Ανεπτυγμένη επίσης είναι και η κτηνοτροφία (βοοειδή και χοίροι), ιδιαίτερα στις δυτικές λοφώδεις ζώνες. Αξιόλογος είναι και ο ορυκτός πλούτος, που περιλαμβάνει πετρέλαιο, άνθρακα, ψευδάργυρο και μόλυβδο. Αυτά τροφοδοτούν διάφορα βιομηχανικά συγκροτήματα (διυλιστήρια πετρελαίου στις πόλεις Σανιούτ, Κοφεϊβίλ, Ελ Ντοράντο, εργοστάσια μηχανών, χημικών προϊόντων κλπ.)· οι σπουδαιότερες, όμως, βιομηχανίες του Κ. είναι όσες σχετίζονται με δύο, διαφορετικούς μεταξύ τους, τομείς: τη μεταποίηση των γεωργικών και ζωοτεχνικών προϊόντων (περιλαμβάνοντας εργοστάσια ζάχαρης, ζυμαρικών, αλευροποιίας, τυροκομίας κλπ.) και τη βιομηχανία μεταφορών (αεροπλάνα κ.ά.).Κυριότερες πόλεις είναι η πρωτεύουσα Τοπίκα (123.200 κάτ. το 2003), στη δεξιά όχθη του ποταμού Κάνσας, αξιόλογο βιομηχανικό κέντρο και σιδηροδρομικός κόμβος στη γραμμη Σικάγο-Ελ Πάσο· η Κάνσας Σίτι (147.900 κάτ.), στη συμβολή των ποταμών Κάνσας και Μισούρι, απέναντι στην ομώνυμη πόλη της πολιτείας Μισούρι (βλ. λ. Κάνσας Σίτι)· η Λόρενς (επίσης στον ποταμό Κάνσας) που αποτελεί έδρα πανεπιστημίου· δυτικότερα η Σαλίνα σε έναν παραπόταμο του Κάνσας· το Σμόκι Χιλ Ρίβερ· η Γουίτσιτα (346.700 κάτ.) στον ποταμό Αρκάνσας, που είναι η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη της πολιτείας και έδρα πολυάριθμων βιομηχανιών, καθώς επίσης μία από τις μεγαλύτερες αγορές γεωργικών και ζωοτεχνικών προϊόντων στις ΗΠΑ, αλλά και πνευματικό κέντρο με δύο πανεπιστήμια· η Χάτσινσον, ΒΔ της Γουίτσιτα.Η περιοχή, στην οποία κατοικούσαν οι ινδιάνικες φυλές των Γουίτσιτα, Πόνι, Όσετζ και Κάνσας –από τους οποίους πήρε και το όνομά της η πολιτεία– εξερευνήθηκε από τους Γάλλους κατά τα τέλη του 17ου αι., περιήλθε ύστερα υπό τον έλεγχο της Ισπανίας (μεταξύ 1762 και 1800) και αργότερα της Γαλλίας (έως το 1803), οπότε και παραχωρήθηκε στις ΗΠΑ. Αποικίστηκε κατά τα μέσα του 19ου αι., οργανώθηκε σε Έδαφος το 1854, και το 1861 αποτέλεσε Πολιτεία της Ένωσης.II
To Καπιτώλιο της Τοπίκα, πρωτεύουσας της πολιτείας Κάνσας, αξιόλογου βιομηχανικού κέντρου και σημαντικού σιδηροδρομικού κόμβου των ΗΠΑ.
(Kansas). Ποταμός (272 χλμ.) των κεντρικών ΗΠΑ, παραπόταμος του Μισούρι. Είναι επίσης γνωστός και ως Κο (Kaw). Ξεκινά από τη συμβολή των ποταμών Σμόκι Χιλ και Ριπάμπλικαν και ενώνεται με τον Μισούρι στο Κάνσας Σίτι. Ο ρους του πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσα στα όρια της ομώνυμης πολιτείας. Είναι ένας ήσυχος και μάλλον ρηχός ποταμός, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα στα νερά και στις όχθες του, η οποία όμως απειλείται από την επέκταση της βιομηχανίας. Αποτελεί ένα από τα σύμβολα της πολιτείας του Κάνσας και προορισμό αναψυχής για όσους ασχολούνται με υδάτινα σπορ (κανόε κ.ά.).
Dictionary of Greek. 2013.